Nieuwe aanpak Arbeidsinspectie

In 2010 beperkt de Arbeidsinspectie zich niet tot inspecteren. Ze zet méér instrumenten in: voorlichting en ondersteuning. En de vijfduizend bedrijven met de meeste ongevallen krijgen extra aandacht.
Vijfduizend Nederlandse werkgevers ontvangen binnenkort een brief. Het ministerie van SZW wil met hen praten. Nee, de bedoeling is niet om hen een sanctie op te leggen – hoewel die vijfduizend samen wel verantwoordelijk zijn voor veertig procent van de jaarlijkse ongevallen. De bedoeling is om kennis te delen. Daarom organiseert het ministerie bijeenkomsten waarin ze voorlichting geeft over ongevallenpreventie.

Meer
‘Begrijp me goed’, zegt Anja van Vlerken, projectleider bij de Arbeidsinspectie, ‘die brief is in de eerste plaats een initiatief van SZW. Maar aan de andere kant: de Arbeidsinspectie werkt wel mee aan het project, want dat past goed in ons nieuwe beleid. Komend jaar willen we méér doen dan alleen inspecteren. Soms is dat namelijk een minder geschikt middel. Bijvoorbeeld als bedrijven beschikken over te weinig kennis.

Jaarplan 2010
In het Jaarplan 2010 legt de inspectie uit hoe haar aanpak er volgend jaar uitziet. Ze concentreert zich op achttien zogenaamde ‘hoogrisico-sectoren’. Preciezer gezegd: op de belangrijkste risico’s binnen die sectoren. ‘Je kunt denken aan valgevaar, gevaarlijke machines, en agressie en geweld’, zegt Van Vlerken. ‘Maar dat zijn maar voorbeelden. Want voor iedere sector ziet die top-3 er weer anders uit. En in iedere sector zullen we een andere instrumentenmix inzetten: voorlichting, ondersteuning, of toch controles. Daarbij onderzoeken we welke type bemoeienis het meest bijdraagt aan een betere naleving van arbeidsomstandigheden.’

Pilot
Terug naar de uitnodiging aan de vijfduizend werkgevers. Van Vlerken verwacht hier veel van. ‘In het verleden zijn er 22 pilottrajecten gehouden. Daarmee werd duidelijk dat je door interventies op het gebied van veiligheidsbewustzijn en veiligheidscultuur het aantal ongevallen kunt terugdringen met 50 tot 90 procent. Hier valt dus winst te behalen, niet in de laatste plaats voor de bedrijven.’

Ongevalanalyse
Die winst zit hem vooral in betere ongevalanalyses. 'Veel bedrijven trekken niet de juiste lessen uit een ongeval, zegt Vlerken. ‘De analyses zijn vaak niet diepgaand genoeg, waardoor de schuld bijvoorbeeld eenzijdig bij de werknemers komt te liggen. Er wordt iets geroepen als: ‘Jullie hebben de werkinstructies niet goed gevolgd. Dat was stom. Doe het voortaan wél.’ En vervolgens gaan ze over tot de orde van de dag.’

Methodiek
Daarom komen in de kennisbijeenkomsten praktisch uitgevoerde ongevalsanalyses aan de orde. Van Vlerken: 'Zo bieden we werkgevers een goede methodiek. Ze leren om duidelijk in kaart te brengen welke factoren allemaal een rol spelen bij het ontstaan van een ongeval.'

Weigeraars
En als een deel van de 5000 genodigden daar niet op zit te wachten? ‘Deelnemen aan het project geschiedt op basis van vrijwilligheid’, zegt Van Vlerken. Maar ze voegt eraan toe: ‘Als bedrijven niet op de brief van het ministerie ingaan, kunnen ze natuurlijk rekenen op warme belangstelling van de Arbeidsinspectie.’