dinsdag 1 september 2009

Een veilige industriële omgeving scheppen. Mensen boven alles






De automatisering heeft ervoor gezorgd dat we vandaag de dag over betere werkomstandigheden beschikken dan vroeger. Aan de andere kant eist de maatschappij dat er steeds efficiënter gewerkt wordt. Dit betekent ook een hoger werktempo met daarbij vaak een groter potentieel gevaar. Daardoor wordt het begrip “veilige werkplaats” steeds belangrijker, hetgeen de sociale eisen en wettelijke regelingen ondersteund. Hoe is dit nu te waarborgen. Nijpels Meubelen en Pilz Nederland geven u een voorbeeld.

“Tegenwoordig erkennen alle bedrijfstakken met verantwoordelijkheidsgevoel dat zij voor hun medewerkers een zorgplicht hebben. Niet alleen is het nemen van alle mogelijke maatregelen ter voorkoming van ongevallen op de werkplek een morele verplichting, ook is dit financieel bijzonder rendabel. Ongevallen kosten geld, niet alleen als gevolg van het verlies aan arbeidsdagen, letselschadevergoeding en hogere verzekeringspremies, maar ook door andere, moeilijker in kaart te brengen kosten, en dan spreken we nog niet over het menselijke leed. Daarom is het scheppen van een veilige werkomgeving in alle opzichten een verstandige investering”. Aan het woord is Ing. Chris Vonk, productieleider bij dit in Bergen op Zoom gevestigde meubelbedrijf.

Sterk geautomatiseerd
Nijpels Meubelen heeft zich tot doel gesteld een vooraanstaande rol te spelen in de Europese markt van ‘meeneemmeubelen’. De afnemers zijn vooral doe-het-zelf-winkels, postorderbedrijven en andere retailers. Een dergelijke doelstelling betekent dat grote hoeveelheden product verwerkt worden. Dagelijks wordt hier tot 150 ton spaan omgezet in diverse meubelstukken. Om aan dit productieritme te blijven voldoen neemt het aantal handmatige bewerkingen af en de doorgedreven automatisering voorkomt tevens mogelijke fouten en zorgt dat de productie per werknemer gedurig toeneemt. De doorlooptijden zijn minimaal doordat zoveel bewerkingen in één straat zijn geïntegreerd. Sommige computergestuurde productiestraten kennen omsteltijden in de orde van dertig seconden.
“De tijd die we nog hebben om flexibel in te spelen op de wensen van onze klanten – het ontwikkelen van een bijzonder model voor een bepaalde klant behoort tot onze service – is dan ook heel kort. In het internationale concurrentieveld is dat essentieel”, aldus Chris Vonk.

“Om onze doelstellingen te behalen is het bedrijf sterk geautomatiseerd en werken verschillende productielijnen met robots. Momenteel zijn er reeds zes robots geïnstalleerd. De laatste twee geïnstalleerde Fanuc robots, een 4- en 6-assige robot, zijn werkzaam in de Hymmen Hollowcore lijn, waar lichtgewicht panelen worden gemonteerd. Om dit productieproces veilig voor onze medewerkers te laten verlopen, hadden wij dus nood aan een betrouwbaar veiligheidssysteem. Hierin is de keuze voor een leverancier van veiligheidssystemen een belangrijke. Hier kwam dus Pilz in beeld.

In onze ogen is deze veiligheidsspecialist een belangrijke leverancier van veiligheidssystemen op het werk. Daarnaast kan het bedrijf bogen op een jarenlange ervaring in een nauwe samenwerking met ’s werelds grootste machinefabrikanten en overheidsinstellingen die vandaag de dag de internationale veiligheidsnormen vaststellen. Deze ervaring wordt belichaamd in één van de meest uitgebreide scala’s aan veiligheidsproducten in de branche. Alle zijn onderling bijzonder goed op elkaar afgestemd, waardoor men kan kiezen voor uiterst hoogwaardige totaaloplossingen op het gebied van veiligheid op het werk. Dat was voor ons niet alleen een garantie voor een maximale productiviteit en rendement van onze productlocatie, maar ook voor meer tevreden en beter gemotiveerd personeel dat erop vertrouwt dat de werkgever veiligheid op het werk boven alles stelt”.

De belangrijkste uitdaging van dit door Pilz gerealiseerd project was de communicatie tussen de PNOZ Multi (The Original) en de besturing van de robot. Bij de werking van de installatie is rekening gehouden met zowel de wensen van de operators als de mogelijkheden van de besturingen. Dit natuurlijk met inachtname van de Machine Richtlijn. De nadruk bij het softwaredesign lag vooral op de wensen van de operators voor het krijgen van een bedieningsvriendelijke machine. De installatie is in bedrijf genomen door een samenwerking van het personeel van Nijpels Meubelen, van de robotleverancier en van Pilz.

Machinebeveiliging
Machinebeveiliging wordt steeds belangrijker omdat steeds meer machines automatisch werken en het bedienend of ander personeel tegen mogelijke gevaren moeten worden beschermd. Elke machine levert gedurende zijn levenscyclus bepaalde gevaren op, die een risico vormen voor de personen die ermee werken. In eerste instantie dient het bestaande risico te worden gereduceerd door middel van niet-besturingstechnische, constructieve maatregelen zoals het plaatsen van een vaste afscherming voor de gevaarlijke, bewegende delen. Echter een vaste afscherming kan alleen worden toegepast indien de bediener tijdens de gewone werking niet in de gevaarlijke zone hoeft te zijn. Indien toegang tijdens de gewone werking van de machine voor, bijvoorbeeld de in- en uitvoer van het product noodzakelijk is, dan dient gebruik te worden gemaakt van een blokkeerscherm, tweehandenbediening of een veiligheidslichtscherm. Deze besturingstechnische veiligheidsmaatregelen moeten zorgen voor een onderbreking van de voedingspanning naar de gevaarlijke aandrijvende delen bij het betreden van de gevaarlijke zone.

Chris Vonk: “De door ons in gebruik genomen Pilz PNOZmulti (The Original) wordt in deze applicatie gebruikt als veiligheidsbesturing voor het transport van de platen en de robot. De aanwezige noodstopdrukkers worden bewaakt door de Multi, evenals de toegangsdeuren – Pilz PSENmag, contactloze magnetische veiligheidsschakelaars – in het hekwerk. Opening van een van de deuren of het bedienen van een noodstopdrukker leiden tot het uitschakelen van de voedingsspanning naar de installatie. Hierdoor wordt een veilige toestand van de installatie gegarandeerd en wordt voorkomen dat een persoon toegang krijgt tot de bewegende delen”.
Naast enkele deuren zijn in het hekwerk ook openingen voorzien voor de toevoer van onderplaten en de afvoer van panelen door een heftruck. Beide posities bevinden zich binnen het bewegingsvlak van de robot en vormen hierdoor een risicovolle positie en moeten dus beveiligd worden.

Chris Vonk: “De aanvoerpositie van de onderplaten is afgeschermd door middel van een vergrendeld hekwerk. Het hekwerk wordt beveiligd door een Pilz PSENslock – elektrisch bekrachtigde magneetvergrendeling. Op het moment dat een stapel onderplaten aangevoerd moet worden, krijgt de robot via een drukknop een signaal, waarop deze naar een positie buiten de aanvoerpositie beweegt. Zodra de robot daar is aangekomen, wordt de voeding uitgeschakeld waardoor het niet meer mogelijk is dat de robot zich naar de aanvoerpositie beweegt. Hierop wordt de deur ontgrendeld en kan deze worden geopend. De voeding naar de robot wordt pas weer ingeschakeld als de deur gesloten en vergrendeld is. Ik kan gerust stellen dat wij, sedert de installatie van dit veiligheidssysteem in de Hymmen Hollowcore lijn, tot op heden ongeval vrij werken.”.

De afneempositie van de panelen wordt bewaakt door twee lichtschermen (Pilz PSENopt lichtscherm), waarvan de buitenste tijdens normaal productiebedrijf actief is. Hierdoor kan de robot de onderplaten stapelen. Wanneer de gewenste stapelhoogte is bereikt, kan deze worden afgenomen door een heftruck. Deze onderbreekt het lichtscherm, waarop het binnenste lichtscherm actief wordt en de robot een signaal hiervan ontvangt. De robot zal nu geen platen meer naar de afvoerpositie brengen. Wordt dit binnenste lichtscherm onderbroken (tijdens afname), dan wordt direct alle beweging gestopt.
Met de PSENopt is de muting functie - geheel of gedeeltelijk – direct geïntegreerd. Bewaking van de mutinglampen, in overeenstemming met de EPSE standaard 61496-1/-2, is reeds aanwezig. Sommige versies van de PSENopt hebben een directe aansluiting voor het veilige, open veldbussysteem SafetyBUS. De voordelen zijn hoge functionaliteit en een snelle en eenvoudige installatie.

Veiligheid voor alles
De veiligheidsfuncties, zoals noodstop, tweehandenbediening, hekbewaking, enz., dienen op grond van de Europese norm NEN-EN 60204-1 te zijn uitgerust met elektromechanische onderdelen met vaste bedrading. Bovendien mag de werking van de veiligheidsfunctie niet afhankelijk zijn van elektronische logica (apparatuur of programmatuur). Het gebruik van een standaard PLC-besturing, een industriële computer met remote I/O’s, of een ander type controller met I/O’s voor de verwerking en uitvoering van besturingstechnische veiligheidsfuncties (noodstop, hekbewaking, enz.) is dus verboden. Dit brengt met zich mee dat een veiligheidscircuit met externe veiligheidscomponenten dient te worden opgebouwd.
Er is momenteel een omvangrijk spectrum aan oplossingen voor veiligheidsfuncties in de automatiseringstechniek verkrijgbaar. Veiligheidsrelais worden in steeds kleinere uitvoeringen gerealiseerd en zijn voor vele toepassingen geschikt. Bovendien kan bij hoge complexiteit of een veelheid aan veiligheidsfuncties op dit moment een programmeerbare veiligheidsbesturing PSS worden ingezet. Voor ruimtelijk verspreide of modulair opgebouwde installaties is een SafetyBUS p (veiligheids-) veldbussysteem goed toepasbaar, waarbij als master een van de diverse modellen programmeerbare veiligheidsbesturing, kan worden toegepast.
Deze systemen bieden een economische en tegelijkertijd op de toekomst gerichte oplossing en zorgen er met de bijbehorende informatievoorziening voor dat de absolute veiligheid voor mens en machine gewaarborgd is.

1 opmerking:

  1. Een veilige, industriele omgeving is vaak niet alleen een kwestie van een goede uitvalsstrategie, zeg maar een softwarematige oplossing, maar eveneens van de aanwezigheid van allerlei hardwarematige voorzieningen. Zelfs in een geautomatiseerde omgeving zal het beheer van deze machines door personeel moeten gebeuren waarvan de veiligheid gewaarborgd moet worden. Bijvoorbeeld in de chemische industrie waar automatisering in opmars is, zal voor lange tijd nog behoeft bestaan aan nooddouches bijvoorbeeld.

    BeantwoordenVerwijderen